Một người bà con của tôi từng bùi ngùi chia sẻ: ngày tết nơi xứ người, ước mong lớn nhất của bà không phải là sơn hào hải vị, mà chỉ cần một chén cơm trắng ăn cùng khoanh chả lụa tươi rưới chút nước mắm nhĩ. Vậy là đủ ngon đến quên trời đất, quên cả những tháng ngày đằng đẵng xa quê….
Với người Việt phương xa, không gì lớn hơn nỗi nhớ chái bếp quê nhà, bởi đó là nơi lưu giữ bao ký ức về những món ngon truyền thống. Trong tâm trí bà, tết là dịp để vào bếp “học gói” bao nhiêu thứ khác nhau. Vỡ lòng là món chả giò. Gói trong chiếc cuốn nhỏ là cả một thế giới thu nhỏ của thịt mới, tôm tươi, phối trộn hài hòa cùng củ sắn ngọt thanh, khoai môn dẻo bùi, nấm mèo sần sật. Chả giò ngon phải được gói gọn gàng trong lớp bánh tráng gạo mỏng, chiên lên nghe giòn tan. Hương thơm, vị giòn từ chả giò bánh tráng gạo ấy, dẫu có đặt cạnh bao món cuốn chiên của nhiều nước khác nhau vẫn không bao giờ lẫn được.
Tiếp đến, công phu gói ngày xuân được nâng tầm với bánh chưng, bánh tét, hay đỉnh cao là giò bò, giò lụa (chả lụa). Khoanh chả lụa tươi như chứa đựng cả sự vén khéo, tinh tế của người nội trợ Việt Nam. Tinh tế trong cách chọn nguyên liệu, bởi thịt heo dùng để làm chả lụa phải tươi đến độ còn nẩy trên mặt thớt, nước mắm để ướp phải đạt độ đạm cao. Tinh tế cả trong cách gói, bởi đúng truyền thống thì phải dùng lá chuối hột tươi, buộc chặt tay để cây chả tròn đều, chắc chắn, thơm hương mà không vương vị chát, lại có được màu xanh vàng bao quanh như lớp áo lụa nhẹ nhàng. Thứ lá ấy tuy quê mùa nhưng lại tạo nên hồn phách cho chả lụa tươi, khiến hương vị tết thêm đậm đà, truyền thống.
Đôi lúc, “chất Việt” trong món ăn đến từ những điều tưởng chừng thật nhỏ nhặt. Vậy mà chúng cũng là thứ khiến người sành ăn nhớ khắc khoải trong thời buổi thực phẩm cuốn nilon, giấy bạc ngày nay. Thế nên dịp tết này, khi bắt gặp lớp bánh tráng gạo giòn tan của chả giò, lớp lá chuối tinh tươm từ chả lụa tươi, không ít người như bà tôi bất chợt vui mừng như gặp lại cố tri. Hóa ra, vị truyền thống vẫn có thể tìm thấy được trong những sản phẩm chế biến sẵn tiện lợi và an toàn như thế! Bất chợt, trong bà bỗng ùa về hình ảnh một cái tết đầm ấm, sum vầy cùng gia đình bên mâm cỗ đậm chất cổ truyền, với bánh chưng xanh, dưa kiệu trắng, đĩa chả giò vừa chiên giòn tan, nóng hổi và khoanh chả lụa tươi mịn màng, thơm hương lá chuối đến nao lòng…
Hải Yến